„Szkoła Aleksandryjska” – udostępniamy wystawę o pracach na Kom el-Dikka

Zapraszamy do obejrzenia cyfrowej wersji wystawy „Szkoła Aleksandryjska”. Wystawa zorganizowana została w 2012 roku z okazji pięćdziesięciolecia badań ekspedycji Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego na stanowisku Kom el-Dikka.

Wystawa prezentowana była na Zamku Królewskim w Warszawie, w Sali Skarbca Wielkiego Sprzętu Koronnego. Przedstawiała osiągnięcia archeologów z CAŚ UW pracujących nieprzerwanie od 1960 r. na Kom el-Dikka w Aleksandrii.

To stanowisko, położone w centrum współczesnego miasta jest jedynym tak rozległym (ok. 4 ha) terenem starożytnej metropolii – stolicy Egiptu Ptolemejskiego – systematycznie badanym przez archeologów. W ciągu pięciu minionych dekad odkryto i przebadano cały śródmiejski kwartał starożytnej Aleksandrii, w tym unikatową budowlę teatralną z jej olśniewającą marmurową widownią, kompleks późnorzymskich cesarskich łaźni i cystern, a także zespół sal wykładowych aleksandryjskiej akademii oraz szereg willi z figuralnymi i geometrycznymi mozaikami posadzkowymi.

Rezultaty tych prac i znaleziska zaprezentowano na planszach fotograficzno-informacyjnych. Ukazywały one najważniejsze etapy badań, a także prac konserwatorskich, które prowadzono równolegle z wykopaliskami. W wyniku tych działań powstał unikatowy park archeologiczny z odrestaurowanymi antycznymi budowlami publicznymi, kwartałem mieszkalnym, kolumnowymi portykami i pasażami.

Tytuł wystawy jest nawiązaniem do terminu „polska szkoła archeologii śródziemnomorskiej”, jak mówi się o dziedzinie stworzonej przez profesora Kazimierza Michałowskiego. Aleksandria była i nadal pozostaje jej sztandarowym stanowiskiem. Przez ponad pół wieku wykopalisk w Aleksandrii wykształciło się kilka generacji polskich badaczy. Tytuł odnosi się też do odkrytych na Kom el-Dikka 22 sal wykładowych, tzw.  audytoriów, tworzących wraz z przebudowanym w VI wieku na aulę amfiteatrem-odeonem kompleks akademicki późnoantycznej Aleksandrii.

Ten unikatowy zespół jest materialnym świadectwem kontynuacji tradycji słynnej szkoły aleksandryjskiej znanej m.in. z osiągnięć w dziedzinie retoryki, prawa czy filozofii (m.in. Filon, Hypatia, Klemens). Jak dotąd jest to jedyny kompleks akademicki odkryty przez archeologów na terenie całego basenu Morza Śródziemnego choć podobne musiały funkcjonować w innych centrach antycznego świata.

Czytaj więcej o odkryciach na Kom el-Dikka.

Książka towarzysząca wystawie: Wojciech Kołątaj, Renata Kucharczyk, Grzegorz Majcherek, Franciszek Pawlicki, Starożytna Aleksandria. 50 lat polskich badań archeologicznych i prac konserwatorskich na Kom el-Dikka, Warszawa: PCMA, 2012

Wystawa: „Szkoła Aleksandryjska. 50 lat polskich badań archeologicznych i prac konserwatorskich na Kom el-Dikka”
Partnerzy: Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, Zamek Królewski w Warszawie, Muzeum Narodowe w Warszawie
Komisarz wystawy: dr Franciszek Pawlicki (CAŚ UW).
Ilustracje na planszach: Archiwum CAŚ UW. Makieta: Piotr Zambrzycki. Eksponaty: 29 zabytków z Galerii Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej MNW, 44 monety z Gabinetu Monet i Medali oraz 16 obiektów ze Zbiorów Sztuki Orientalnej MNW, herma Aleksandra Macedońskiego – gipsowy odlew popiersia dłuta Lizypa (oryginał w Muzeum Luwru) – użyczona na ekspozycję przez Łazienki Królewskie w Warszawie.
Folder wystawowy: tekst A. Twardecki (MNW), fotografie Z. Doliński (MNW), koncepcja F. Pawlicki, opracowanie graficzne P. Zakrzewski.