W ciągu ostatnich trzech miesięcy zorganizowano 24 spotkania archeologów z uczniami w siedmiu szkołach podstawowych i liceach ogólnokształcących w trzech województwach. Celem projektu „O Soba i archeologii” jest zainteresowanie młodzieży szkolnej zagadnieniami związanymi z archeologią oraz wynikami badań prowadzonych w Sudanie przez ekspedycję Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego (CAŚ UW).
Badania na stanowisku Soba znajdującym się na przedmieściach dzisiejszego Chartumu prowadzone były w latach 2019–2022 pod kierunkiem dr. Mariusza Drzewieckiego z CAŚ UW. Ich celem było rozpoznanie organizacji przestrzennej średniowiecznej metropolii. Choć był to projekt archeologiczny, w badaniach wykorzystano metody wypracowane nie tylko w ramach archeologii, ale też antropologii kulturowej oraz geofizyki. Pozwoliły one na uchwycenie i prześledzenie zmian w tkance miejskiej, co z kolei dało możliwość lepszego zrozumienia społeczności zamieszkujących dawną stolicę królestwa Alwa.
Zajęcia koncentrowały się na następujących kwestiach: – co to jest archeologia i czym zajmują się archeolodzy/archeolożki; – w jaki sposób prowadzi się badania archeologiczne w Sudanie (z naciskiem na prace w Soba); – jakie informacje przyniosły badania etnologiczne w Soba; – jak wygląda życie codzienne w Sudanie.
Na prośbę nauczycieli w niektórych starszych klasach dodatkowo przedstawiano możliwości rozwoju personalnego w oparciu o karierę naukową. Dzieci poznawały najnowsze metody wykorzystywane w studiach nad przeszłością, bardzo dobrze obrazujące dużą dynamikę współczesnej nauki i ogromne możliwości dla rozwoju własnej kreatywności.
– „W czasie wszystkich zajęć dzieci były wciągane w naszą opowieść za pomocą prostych i otwartych pytań. Prezentacje zawierały zdjęcia oraz krótki film ukazujący nasze prace w Soba oraz krajobrazy Sudanu. Dzieci miały też okazję poznać przywiedzione z Sudanu wytwory współczesnego rzemiosła, takie jak: naczynie drewniane, instrument muzyczny, amulety czy dziecięce zabawki wykonane domowymi metodami” – opowiada kierownik ekspedycji.
W opiniach wyrażonych przez kadrę nauczycielską i dzieci była to wyjątkowa okazja zapoznania się z niezwykle bogatą i zróżnicowaną nauką jaką jest archeologia, a także z dziejami przedkolonialnej Afryki, czyli z tematami, które w programie szkolnego nauczania są praktycznie nieobecne.
– „Chcielibyśmy podziękować wszystkim nauczycielom/nauczycielkom, którzy zorganizowali spotkania w swoich szkołach. W przyszłości, kiedy w Sudanie będzie na powrót spokojnie, chciałbym skontaktować ze sobą dzieci ze szkół w Polsce i Sudanie. Myślę, że może to być niezwykle doświadczenie dla wszystkich” – ma nadzieję dr Drzewiecki.
Zajęcia prowadzili: dr Mariusz Drzewiecki, archeolog z CAŚ UW i kierownik ekspedycji w Soba oraz dr hab. Maciej Kurcz, prof. Uniwersytetu Śląskiego, który zarządzał zespołem etnologicznym w ramach ekspedycji.
Projekt „O Soba i archeologii” jest finansowany w ramach Inicjatywy Doskonałości Uczelnia Badawcza Uniwersytetu Warszawskiego (IDUB UW), działanie III.3.2 „Promocja badań naukowych”.
Prace archeologiczne w Soba były prowadzone w ramach projektu „Soba – serce królestwa Alwy. Organizacja przestrzenna średniowiecznej stolicy nad Nilem Błękitnym” przez CAŚ UW we współpracy z Instytutem Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Były finansowane z grantu Opus 15 Narodowego Centrum Nauki.
- Czytaj więcej o projekcie „Soba – serce królestwa Alwy…„
- Czytaj więcej o badaniach w Soba