Projekt: Kobiety w Fatymidzkiej Aleksandrii. Dlaczego umierały młodo?

Kobiety w Fatymidzkiej Aleksandrii. Dlaczego umierały młodo? Biokulturowe czynniki zmian w warunkach życia muzułmanów pochowanych na Kom el-Dikka w średniowiecznej Aleksandrii w odniesieniu do chrześcijańskiej populacji żyjącej na obrzeżach Fajum

Słowa kluczowe: kobiety, warunki życia, Aleksandria, Kom el-Dikka, cmentarz muzułmański, średniowiecze, Fatymidzi, Naklun, cmentarz chrześcijański

Ostatnie badania bioarcheologiczne na Kom el-Dikka w Aleksandrii (Egipt) wykazały interesujący zwrot w dobrostanie pochowanych tam kobiet. Muzułmanki żyjące pod panowaniem Fatymidów miały bowiem większą szansę na śmierć w młodym wieku niż te, które były tu wcześniej. Jednocześnie, warunki życia członków całej grupy chowanej na badanym cmentarzu w czasach Fatymidów uległy najprawdopodobniej poprawie. Nasuwa się więc pytanie, co mogło być przyczyną obserwowanej zmiany.

Niniejszy projekt ma na to pytanie odpowiedzieć, przede wszystkim dzięki nowym danym pozyskanym zarówno w toku prac wykopaliskowych, jak i pogłębionych studiów nad materiałem już wyeksplorowanym. Obserwacje i analizy pochówków z tzw. Nekropoli Górnej, najprawdopodobniej właśnie Fatymidzkiej (XI-XII wiek), jak i z wcześniejszej Nekropoli Dolnej (IX-X wiek) zostaną porównane ze sobą i odniesione do podobnie datowanej serii pochówków chrześcijańskich z Naklun w Oazie Fajum (XI-XIII wiek). Takie porównanie, wykonane w ramach jednego projektu, przez jeden zespół badaczy, wykorzystujących ten sam zestaw metod ma zapewnić wysoką jakość otrzymanych wyników.

Kobiety żyjące w średniowieczu jedynie z rzadka wspominane są przez źródła historyczne. Poprzez wyjaśnienie przyczyn zarówno zauważonych różnic jak i podobieństw między badanymi grupami na gruncie biokulturowym spodziewamy się pozyskać nową wiedzę o roli kobiet w średniowiecznym Egipcie. Być może też, uda nam się dowiedzieć czegoś o wpływie islamizacji na ich życie.

Polecane linki:

• Czytaj więcej o badaniach na Kom el-Dikka w Aleksandrii
• Czytaj więcej o badaniach w Naklun
• Publikacja w Open Access: Robert Mahler, Changing Life in Egyptian Alexandria: The Testimony of the Islamic Cemetery on Kom el-Dikka, (=Polish Publications in Mediterranean Archaeology 3), Leuven–Paris–Bristol: Peeters Publishers, 2021