Tell Saadiya
Tell as-Saadiya
Tell el-Saadiya
-
Nazwa projektu:
Stanowisko badane w ramach międzynarodowego projektu badań ratunkowych „Hamrin Dam Salvage Project”
-
Typ stanowiska:
Stanowisko osadnicze
Lokalizacja:
Irak
Środkowo–wschodni Irak, Rejon rzeki Dijali, Dżebel Hamrin
Kraina historyczna: Mezopotamia / TranstygrydaDatowanie:
– Późna faza kultury Ubaid (epoka chalkolitu, koniec V tysiąclecia p.n.e. – pierwsza połowa IV tysiąclecia p.n.e. (ok. 4000–3800 p.n.e.)
– Szczątkowe pozostałości z okresu sasanidzkiego/wczesnoislamskiego
Najciekawsze odkrycia:
– Pochówki dziecięce w urnach z pokrywkami
– Malowane naczynia ceramiczne
– Kolekcja narzędzi kamiennych
Historia badań:
Badane przez misję CAŚ UW w latach:
1979–1980
Typ badań:
Wykopaliskowe
Kierownicy badań:
Stefan Karol Kozłowski
Piotr Bieliński
Instytucje współpracujące:
– Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego
– Iracki Departament Starożytności
Opis stanowiska i badań:
Tell Saadiya zlokalizowany jest na lewym brzegu Dijali, na tarasie rzecznej, w pobliżu miejscowości Saadiya. Długość tellu wynosi około 85 m, szerokość około 75 m, a wysokość ponad 2,5 m nad poziom otaczających go gruntów (powierzchnia ok. 0,6 ha). Od północy i zachodu krawędzie wzgórza zostały zniszczone przez prace ziemne, związane z budową tamy. Znaczną część powierzchni stanowiska zajmuje nowożytny cmentarz. Badania koncentrowały się w południowej i środkowej części wzgórza; łącznie odsłonięto obszar około 220 m2.
Badania archeologiczne zostały przerwane w roku 1980 z powodu wybuchu wojny iracko-irańskiej.
Reiche, A., (2019). Isin-Larsa and Sasanian graves from the site of el-Saadiya in the Hamrin region, Iraq. In A. Pieńkowska, D. Szeląg, I. Zych (Eds). Stories Told Around the Fountain. Papers Offered to Piotr Bieliński on the Occasion of His 70th Birthday (pp. 583–597). Warsaw: PCMA, University of Warsaw Press.
Bieliński, P. (1995). Od Eufratu do Tygrysu i jeszcze dalej. In M. L. Bernhard (red.), Od Nilu do Eufratu: polska archeologia śródziemnomorska 1981–1994 (pp. 119–126). Warsaw: PCMA
Bieliński, P. (1991). „Ubaid Północny”: Mezopotamia pomiędzy Dijalą a Haburem w latach 4800–4000 p.n.e. Warszawa: Wydawnictwa Fundacji „Historia pro Futuro”.
Bieliński, P. (1987). Les vases en pierre de Tell el-Saadiya et des autres sites obeidiens. In J.-L. Huot (red), Préhistoire de la Mésopotamie : la Mésopotamie préhistorique et l’exploration récente du djebel Hamrin, Paris, 17-18-19 décembre 1984 (pp. 261–275). Paris: Éditions du Centre national de la recherche scientifique.
Kozłowski K. S. (1987). Chipped stone industry of the Ubaid site Tell el-Saadiya in Iraq (Hamrin). In J.-L. Huot (red), Préhistoire de la Mésopotamie : la Mésopotamie préhistorique et l’exploration récente du djebel Hamrin, Paris, 17-18-19 décembre 1984 (pp. 277–291). Paris: Éditions du Centre national de la recherche scientifique.
Kozłowski, S. K., Krogulska, M., Reiche, A., Szymczak, K. (1986). Irak, w: Kiss, Z. (red.) 50 lat polskich wykopalisk w Egipcie i na Bliskim Wschodzie, Warszawa: PCMA, 135–142.
Kozłowski, S. K., Bieliński, P. (1985). Tell el-Saadiya; A preliminary report on the first season of excavations, 1979, Sumer, 40, 103–106.
Kozłowski K. S., Bieliński P. (1979). Tell El Saadiya, Informator Archeologiczny, 13, 289–290.
Galeria:
-
1. General view of the excavations at Tell as-Saadiya, a village from the Ubaid period (5th–4th millennium BC). Tell as-Saadiya, wioska z okresu kultury Ubaid (V/IV tys. p.n.e.) , widok ogólny wykopalisk. (fot. A. Reiche)
-
2. Remains of an Ubaid-period village. Pozostałości wioski z okresu kultury Ubaid. (fot. A. Reiche)
-
3. Child’s burial from the Ubaid period; grave urn after exploration. Pochówek dziecięcy z okresu kultury Ubaid – urna grobowa po eksploracji. (fot. P. Bieliński)
-
4. Child’s burial from the Ubaid period; grave urn with a lid. Pochówek dziecięcy z okresu kultury Ubaid – urna grobowa z pokrywą. (fot. A. Reiche)
-
5. Three children’s burials from the Ubaid period; handmade grave urns of unfired clay. Grupa trzech pochówków dziecięcych z okresu kultury Ubaid – urny grobowe ręcznie lepione z gliny, niewypalone. (fot. A. Reiche)
-
6. Fragments of painted vessels from the Ubaid period. Fragmenty naczyń malowanych z okresu kultury Ubaid. (fot. P. Bieliński)
-
7. Cup with painted decoration used as an urn in a child’s burial (Ubaid period). Pucharek z dekoracją malowaną, użyty jako urna w pochówku dziecięcym (okres kultury Ubaid). (fot. A. Reiche)
-
8. Bowl with painted decoration used as an urn in a child’s burial (Ubaid period). Misa z dekoracją malowaną, użyta jako urna w pochówku dziecięcym (okres kultury Ubaid). (fot. A. Reiche)
-
9. Jug with painted decoration on the shoulders used as an urn in a child’s burial. Dzban z dekoracją malowaną na ramionach, użyty jako urna w pochówku dziecięcym (okres kultury Ubaid). (fot. P. Bieliński)