Projekt dr Tomomi Fushiyi zatytułowany „Conservation of monuments and sites in Sudan during the Anglo-Egyptian Condominium period (1898–1956)” otrzymał wsparcie w postaci Centenary Award od Egypt Exploration Society (EES).
Badania i prace dr Fushiyi z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego (CAŚ UW) koncentrują się na archeologii angażującej, wartościach społecznych w archeologii, zagadnieniach metodologicznych związanych z dekolonizacją badań archeologicznych i ochrony zabytków w Afryce północnej. Jej najnowszy projekt dotyczy odtworzenia historii konserwacji stanowisk archeologicznych w Sudanie poprzez badania oparte na materiałach archiwalnych.
Konserwacja stanowisk archeologicznych i zabytków jest niezbędna dla zachowania dziedzictwa, które jest ważne zarówno z punktu widzenia badań naukowych i edukacji, jak też rekreacji i kształtowania lokalnej tożsamości. Od czasu powołania Sudańskiej Służby Starożytności (Sudan Antiquities Service) stan obiektów zabytkowych był przedmiotem zainteresowania tej instytucji, na równi z wykopaliskami archeologicznymi. Jednak temat ten nie był systematycznie badany, w przeciwieństwie do historii rozwoju archeologii i muzeów. Pomysł na obecny projekt powstał po części pod wpływem archiwalnych zapisów dyskusji na temat konserwacji świątyni Amona w Amara West, przechowywanych w Archiwum Lucy Gura w Egypt Exploration Society.
Projekt ma na celu zbadanie następujących kwestii:
- Jaki był zakres i metody konserwacji zabytków i stanowisk archeologicznych w okresie kondominium Anglo-Egipskiego?
- W jaki sposób konserwacja zabytków ma związek z kolonializmem pod względem reprezentacji, narracji i selekcji stanowisk archeologicznych?
- Jakie były główne przyczyny degradacji substancji zabytkowej, jakimi metodami i z jaką częstotliwością podejmowano wysiłki, by jej zapobiec? Jak różnią się one od dzisiejszych potrzeb konserwatorskich? Czy poprzez porównanie z sytuacją z przeszłości możemy zidentyfikować wpływ zmian klimatycznych na dzisiejszy stan zachowania dziedzictwa architektonicznego?
- W jaki sposób i w jakim stopniu lokalne materiały, umiejętności i społeczności przyczyniły się do konserwacji i ochrony zabytków?
Projekt ma również na celu zebranie informacji, które ułatwiłyby wspólne podejmowanie decyzji dotyczących ochrony i promocji dziedzictwa we współpracy pomiędzy Narodową Korporacją Starożytności i Muzeów Sudanu (NCAM), lokalnymi społecznościami i zespołem projektu CAŚ UW pracującego w Starej Dongoli. Podejście partycypacyjne jest też ważnym aspektem realizowanego w CAŚ UW projektu „Baraka” finansowanego przez ALIPH Foundation, w ramach którego odbywa się rewitalizacja najstarszego zachowanego meczetu w Sudanie.
Badania te są kontynuacją wcześniejszej pracy dr Tomomi Fushiyi nad historiografią archeologii w Sudanie, ze szczególnym uwzględnieniem wykopalisk w Amara West (publikacja w przygotowaniu). Stanowią też uzupełnienie jej niedawnego projektu: „Testimonies of cooperative care: Socioeconomic system of the maintenance of the oldest mosque in Sudan” finansowanego ze środków IDUB przyznanych przez Centrum Badań nad Cywilizacjami Starożytnymi UW.
Egypt Exploration Society (EES) zostało założone w Wielkiej Brytanii w 1882 roku. Od tego czasu promuje i wspiera badania egiptologiczne. Udziela również finansowania badaczom, na przykład poprzez Centenary Awards. Środki te mogą zostać wykorzystane na finansowanie prac archeologicznych terenowych, badań kameralnych, publikacji i popularyzacji, a także działań angażujących społeczność lokalną. Przeznaczone są dla studentów studiów magisterskich oraz doktorantów, a także badaczy do pięciu lat po doktoracie (link do strony internetowej EES).