M’lefaat
-
Nazwa projektu:
Stanowisko badane w ramach międzynarodowego projektu badań ratunkowych „Eski Mosul Dam Salvage Project”
-
Typ stanowiska:
Osada
Lokalizacja:
Irak
Okolice MosuluDatowanie:
– Wczesny neolit / epipaleolit (9 tysiąclecie p.n.e.)
Najciekawsze odkrycia:
– 10 domów na planie koła otaczających centralny plac. Domy między 2.7 m a 7 m średnicy budowano z pisé i cegły suszonej, ściany były pokryte tynkiem. Wewnątrz znaleziono ławy
– Narzędzia kamienne: żarna, rozcieracze, cylindryczne tłuczki, toporki kamienne, pociski do procy
Historia badań:
Badane przez misję CAŚ UW w latach:
1989–1990
Typ badań:
Wykopaliskowe badania ratunkowe
Kierownicy badań:
Stefan Karol Kozłowski
Instytucje współpracujące:
– Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego
– Iracki Departament Starożytności
Opis stanowiska i badań:
Stanowisko znajduje się ok. 35 km na wschód od Mosulu. Jest osadą z okresu epipaleolitycznego, z 9 tysiąclecia p.n.e., współczesną okresowi natufiańskiemu w Palestynie i osadzie Szanidar w górach Zagros. Niewielki tell ma od 2 do 3 metrów wysokości i 90 m średnicy. Jego północna i środkowa część jest całkowicie zniszczona. W części południowej odsłonięto dwie warstwy zbitej gliny wyznaczające dwa poziomy użytkowe osady. Zidentyfikowano 10 okrągłych i owalnych domów zagłębionych w ziemi. Część z nich posiadała jamy paleniskowe, gliniane ławy czy ślady tynków.
W 1989 roku w wypełniskach domów 3 i 4 odkryto blisko 600 zabytków krzemiennych, a w kolejnym sezonie badawczym mi.in. ostrza typu el-Khiam. Przemysł krzemienny z M’lefaat wykazuje wiele zbieżności z przemysłem z Nemrik, zbliżony jest także repertuar narzędzi, choć z M’lefaat pochodzi ich znacznie mniej. Na stanowisku znalezione zostały również obiekty i narzędzia kamienne. W młodszej fazie osada składała się z centralnego placu otoczonego okrągłymi domami. Są to najstarsze znane konstrukcje wzniesione z ubitej gliny i cegły suszonej.
Kozłowski, S. K., Lasota-Moskalewska, A., Mazurowski, R.F. (1998) M’Lefaat, Early Neolithic site in Northern Iraq, Cahiers de l’Euphrate, 8, 179–273.
Kozłowski, S. K. (1996) From Zawi Chemi to M’lefaat, w: S.K. Kozłowski, H.G.K. Gebel (red.) Neolithic Chipped Industries of the Fertile Crescent, and their Contemporaries in Adjacent Regions, (pp. 175–182). Berlin: Ex oriente.
Kozłowski, S. K., Kuźma, K., Szymczak, K. (1991). La reprise de fouilles à M’lefaat, Polish Archaeology in the Mediterranean, 2, 112–118.
Kozłowski, S. K., Szymczak, K. (1991). Sprawozdanie z wykopalisk w M’lefaat, Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, Raporty wykopaliskowe, 2, 103–108.