Abu Simbel
-
Nazwa projektu:
Unesco Nubian Salvage Campaign
-
Typ stanowiska:
świątynia
Lokalizacja:
południowa część Dolnej Nubii (około 300 km na południe od Asuanu)
Datowanie:
– okres panowania Ramzesa II
Najciekawsze odkrycia:
– świątynia Ramzesa II
Historia badań:
Badane przez misję CAŚ UW w latach:
1963–1968 (działania projektowe w latach 1959–1960)
Typ badań:
badania ratunkowe, prace konserwatorskie
Kierownicy badań:
Kazimierz Michałowski
Instytucje współpracujące:
– Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego
– Ministerstwo Starożytności Egiptu
Informacje dodatkowe:
Skalne świątynie w Abu Simbel zostały odkryte w 1813 roku przez szwajcarskiego podróżnika Johanna Ludwiga Burckhardta, a w roku 1817 odsłonięte i zbadane przez Giovanniego Battistę Belzoniego. W 1960 roku rozpoczęto budowę Wysokiej Tamy Asuańskiej, a w 1964 rozpoczęto zalewanie utworzonego przez tamę Jeziora Nasera. Operacja przeniesienia świątyń została sfinansowana przez rząd Egiptu i UNESCO.
Opis stanowiska i badań:
Abu Simbel położone w Dolnej Nubii, niegdyś nad Nilem, obecnie nad Jeziorem Nasera. Na stanowisku znajduje się kompleks składający się z dwóch wykutych w skale świątyń upamiętniających Ramzesa II i jego małżonkę Nefertari.
Na początku lat 60. XX wieku projekt budowy na Nilu Wysokiej Tamy Asuańskiej zagroził całkowitym zalaniem świątyń skalnych w Abu Simbel. W 1963 roku Kazimierz Michałowski został mianowany przewodniczącym Międzynarodowej Komisji Ekspertów powołanej przez rząd Arabskiej Republiki Egiptu do opracowanie projektu ratowania tych budowli, co stanowiło dowód wielkiego autorytetu i wysokiej oceny jego wiedzy fachowej. W zespole polskich badaczy opracowujących projekt znaleźli się m.in. prof. Cebertowicz z Politechniki Warszawskiej i Antoni Ostrasz, a później także: Leszek Dąbrowski oraz specjaliści z Politechniki Warszawskiej. Poza polskim projektem powstały także inne zakładające pozostawienie świątyń na miejscu lub ich przeniesienie wyżej. Po wielu debatach wybrano projekt egipsko-szwedzki zakładający przeniesienie świątyń wyżej ponad lustro wody Jeziora Nasera.
W latach 1964–1968 świątynie zostały pocięte na bloki i przeniesione ponad lustro wody, na miejsce położone o około 65 m wyżej w stosunku do swej pierwotnej lokalizacji.
Wydarzenia związane z projektem:
Kwiecień 2011: 50-lecie Akcji Nubijskiej
Polaczek, K. (1986). Abu Simbel. In Z. Kiss (ed.) 50 lat polskich wykopalisk w Egipcie i na Bliskim Wschodzie, Warszawa
Dąbrowski, L. M. (1965). Międzynarodowa akcja zabezpieczania zabytków w Abu Simbel, Ochrona Zabytków, XVIII/1
Dąbrowski, L. M. (1965). Problem zabezpieczenia świątyń w Abu Simbel, Architektura 4