W Muzeum Cypryjskim w Nikozji odbędzie się wystawa z okazji pięćdziesięciolecia polskich prac archeologicznych w Nea Pafos.
Organizatorami wystawy są Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego i Departament Starożytności Republiki Cypryjskiej. Współorganizatorami są Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN, Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej oraz Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na ekspozycji zaprezentowanych zostanie blisko 250 zabytków odkrytych podczas polskich wykopalisk. Wystawę, zorganizowano w ramach Międzynarodowego Dnia Muzeów oraz Europejskiej Nocy Muzeów. Patronat nad nią objął Rektor Uniwersytetu Warszawskiego. Czasowa wystawa w Muzeum Cypryjskim będzie trwać od 25 maja do 30 listopada 2015 r. Następnie ma ona zostać przeniesiona na stałe do muzeum w Pafos.
Polskie badania na Cyprze
W ciągu 50 lat badań misja archeologiczna CAŚ UW pracująca w Nea Pafos, stanowisku znajdującym się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, odkryła wiele kompleksów architektonicznych zdobionych dobrze zachowanymi malowidłami ściennymi i mozaikami. Te arcydzieła sztuki starożytnej oraz odnalezione przez archeologów przedmioty codziennego użytku dostarczyły istotnych informacji o bogactwie i różnorodności życia w starożytnej stolicy Cypru.
Dodatkowe dane na temat placu targowego hellenistycznego i rzymskiego Pafos przyniosły wykopaliska ekspedycji Uniwersytetu Jagiellońskiego pracującej tam od 2011 r. W tym czasie prace misji CAŚ UW koncentrowały się głównie na przygotowaniu części stanowiska położonej w pobliżu starożytnego portu do udostępnienia zwiedzającym w formie parku archeologicznego tworzonego przez cypryjski Departament Starożytności.
Znajdujące się na badanym przez Polaków obszarze rozlegle i luksusowe budynki funkcjonowały w sumie na przestrzeni całego tysiąclecia, od 4 wieku p.n.e. do 7 wieku n.e. „Dom hellenistyczny”, przebudowany we wczesnym okresie rzymskim przy użyciu starszych elementów architektonicznych posiada piękny portyk kolumnowy z kapitelami jońskimi. Willa Tezeusza zawdzięcza swą nazwę wspaniałej mozaice przedstawiającej mit o Tezeuszu i Minotaurze. Ta największa budowla rezydencjonalna na Cyprze składa się z ponad 100 pomieszczeń wokół przestronnego dziedzińca, ogrodu i wieży. Dom Aiona, nazwany tak od mozaikowego przedstawienia greckiego boga czasu, które zdobi jedną z jego sal, został wzniesiony w 4 wieku n.e. Był siedzibą pogańskiego stowarzyszenia religijno-filozoficznego w czasach, gdy na wyspie rozprzestrzeniało się chrześcijaństwo.
Na wystawie: życie codzienne i sztuka cypryjskiej metropolii
Wystawa zorganizowana jest wokół kilku tematów przewodnich: historii Pafos, dzielnic mieszkalnych i rezydencjonalnych, kultu prywatnego i oficjalnego, symboli władzy, mennicy pafijskiej oraz dekoracji architektonicznej: rzeźb marmurowych, malowideł ściennych i mozaik podłogowych, a także zaopatrzenia w wodę i życia codziennego starożytnych mieszkańców miasta. Prezentacje multimedialne pokażą, jak wyglądały mozaiki w budynkach, gdzie je odkryto, zaś na modelu 3D będzie można prześledzić rozwój miasta na przestrzeni niemal tysiąca lat jego historii.
Broszura:
Nea Paphos. 50 Years of Polish Excavations 1965-2015
Folder wystawowy:
Nea Pafos. 50 lat polskich wykopalisk archeologicznych 1965–2015
Zdjęcia z wernisażu: Fot. M. Jawornicki