-
Dr Tomasz Michalik
Adiunkt
Zakład Studiów Afrykańskich
Działanie IDUB Archeoorientalistyka
t.michalik(at)uw.edu.pl
Tel.: (+48) 22 55 313 11
(pokój 7)
Zainteresowania badawcze:
• archeologia Afryki północno-wschodniej
• psychologiczne aspekty tworzenia i nabywania wiedzy o przeszłości
• eye-tracking
• archeologia kognitywna
• teoria i metodologia archeologii
Wykształcenie
2016 doktor nauk humanistycznych w zakresie archeologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, temat pracy doktorskiej: Archeolog – dane archeologiczne – wiedza. Proces poznawczy w archeologii w perspektywie zwrotu wizualnego
2011–2015 studia doktoranckie w języku angielskim w ramach programu Language, Society, Technology & Cognition (specjalizacja: językoznawstwo kognitywne), Wydział Anglistyki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
2008–2013 studia kognitywistyczne, Instytut Psychologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, tytuł pracy magisterskiej: Zagadnienie naśladownictwa w kontekście badań nad przeszłością człowieka – ujęcie poznawcze. Na przykładzie artefaktów naśladujących rzymskie naczynia szklane
2005–2010 studia archeologiczne, Instytut Prahistorii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, tytuł pracy magisterskiej: Zmiana kulturowa w perspektywie archeologii kognitywnej – refleksja metaarcheologiczna
Stanowiska i funkcje
od 2021 adiunkt w Zakładzie Studiów Afrykańskich w Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, zatrudniony w ramach Działania IDUB Archeoorientalistyka
2019–2021 pracownik inżynieryjno-techniczny w Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego
2018 instruktor terenowy, Fundacja Slawia, Slavia Field School in Mortuary Archaeology
2017–2018 asystent muzealny, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu
2016–2017 specjalista ds. badań, Centrum Nauki Kopernik
od 2021 – Działanie I.3.10 IDUB Archeoorientalistyka:
od 2019 Soba – serce królestwa Alwy. Organizacja przestrzenna średniowiecznej stolicy nad Nilem Błękitnym, kierownik projektu dr Mariusz Drzewiecki; (kierownik badań archeologicznych)
2018 Archanioły i szarańcza. Życie codzienne w Banganarti, centrum pielgrzymkowym nad środkowym Nilem, między VI a XVI wiekiem, kierownik projektu prof. PAN dr hab. Bogdan Żurawski IKŚiO PAN; (współprowadzenie badań archeologicznych)
2017–2018 Globalny Plan Konserwacji, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu; (badania archeologiczne, kwerendy archiwalne, analizy GIS)
2016–2017 Od czego zależy styl zwiedzania muzeów i centrów nauki? Wpływ kapitału naukowego uczniów na postawy podczas zwiedzania, grant MKiDN, kierownik projektu dr Ilona Iłowiecka-Tańska CNK; (opieka merytoryczna i administracyjna nad realizacją projektu)
2015–2016 Postrzeganie przeszłości przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną; (współtwórca projektu realizowanego w ramach dotacji przyznanej przez WH UAM)
2014 Pamięć i tożsamość w krajobrazie miejskim, grant NCN, kierownik projektu prof. dr hab. Małgorzata Fabiszak WA UAM; (wykonawca w zakresie tworzenia kwerend historycznych)
2012 Vocational training system in archaeological heritage based upon e-learning resources, grant realizowany w ramach programu Leonardo da Vinci „Uczenie się przez całe życie”, kierownik projektu prof. dr hab. Arkadiusz Marciniak IA UAM; (wykonawca w zakresie tworzenia i przeprowadzania szkoleń e-learningowych)
2010 Sztutowo czy Stutthof? Oswajanie krajobrazu kulturowego, kierownik projektu dr hab. Anna Weronika Brzezińska, mgr Małgorzata Wosińska IEiAK UAM; (udział w archeologicznych i antropologicznych pracach terenowych na obszarze i w okolicy byłego KL Stutthof)
2008 Fortece Sudanu – śladami O.G.S. Crawforda, kierownik projektu dr Mariusz Drzewiecki, (udział w badaniach powierzchniowych prowadzonych na terenie III i IV katarakty)
Inne badania archeologiczne
Uczestnik badań archeologicznych w Wielkiej Brytanii (stanowiska rzymskie), Hiszpanii (kościół oraz cmentarz z okresu średniowiecza), Niemiec (klasztor pocysterski) oraz Polski (badania ratownicze na terenach przeznaczonych pod inwestycje).
2016 Wyróżnienie rozprawy doktorskiej przez Radę Wydziału Historycznego UAM
2012 Nagroda Rektora UAM dla najlepszego doktoranta w roku 2011/2012
2010 Nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia naukowe
Artykuły naukowe
Michalik, T. (2024). Enhancing Archaeological Teaching Through Eye-Tracking: A Pilot Study on Eye Movement Modelling Examples and Teaching Artefact Analysis. Archaeologies: Journal of the World Archaeological Congress. DOI: https://doi.org/10.1007/s11759-024-09510-y
Drzewiecki, M., Ryndziewicz, R., Ciesielska, J., Kurcz, M., Michalik, T., & Czyżewska-Zalewska, E. (2022). The spatial organisation of Soba: A medieval capital on the Blue Nile. Antiquity, 96(385) 213-220. doi:10.15184/aqy.2021.158
Drzewiecki, M. and Michalik, T. (2021). The beginnings of the Alwan capital of Soba in light of new archaeological evidence. Polish Archaeology in the Mediterranean 30/2, 419–438. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.2083-537X.pam30.2.09
Drzewiecki, M., Kurcz, M., Ciesielska, J. Michalik T., Czyżewska-Zalewska E., Kiersnowski, K., Ryndziewicz R. (2021). Interdisciplinary Research into the Legacy of the Medieval Metropolis of Soba in a Modern Khartoum Suburb, African Archaeology Revue, https://doi.org/10.1007/s10437-021-09459-1
Drzewiecki, M., Ryndziewicz, R., Ciesielska J.A., Michalik, T., Kurcz M., Czyżewska-Zalewska E., Adam, R. J. (2020) New fieldwork at Soba East (2019–2020 season), Sudan & Nubia 24, 233–246.
Michalik, T. (2019) People with DisABILITIES at the Museum: From Cognitive and Ethical Challenges to Hope for a New Version of History, w: Trojański P. (red.) Education about Auschwitz and the Holocaust at Authentic Memorial Sites. Current Status and Future Prospects, Oświęcim.
Kajda, K., Michalik, T., Kobiałka, D. (2016). Heritage for All. A Contribution to the Inclusion of People with Intellectual Disabilities in Archaeology – A Polish Perspective, Current Swedish Archaeology 23, 131–156.
Kajda, K., Michalik, T. (2016). Made in Sachsenhausen. Rekontekstualizacja i reapriopriacja odwróconego różowego trójkąta wśród grup gejowsko-lesbijskich w Ameryce Północnej jako przykład kradzieży symbolicznej, Interalia. Brzydkie ciała, queer wobec choroby, niepełnosprawności i starości 11b, 170–183.
Michalik, T. (2014). Pop-pamieć. Edukacja o Holocauście a gry komputerowe – od puzzli po serious games, Acta Humana 5, 127–138.
Michalik, T. (2014). Between eye and the mind. Technology, cognition and knowledge development – eye-tracking study report, AARG News 03/2014 48, 24–32.
Michalik, T. (2014). Poeci przeszłości. O metaforyczności danych archeologicznych, w: A. Hořínková, P. Kováčik, S. Stuchlík (red.), Archeologicky vyzkum krajiny a aplikace ICT, Opava.
Gruszecka, M., Michalik, T. (2013). Przyjemne miejsca trudnej pamięci. O kiczu martyrologicznym na przykładzie skansenu w Szymbarku, w: Zeszyty Naukowe KUL 56 |2–3(222–223), 69–80.
Michalik, T. (2011). Na krawędzi znaczeń. KL Stutthof – las, obóz koncentracyjny czy muzeum? Refleksja kognitywistyczna, w: M.H. Golka, A. Kupś, K. Paluszkiewicz (red.), 7. Poznańskie Forum Kognitywistyczne, Teksty pokonferencyjne nr 6, Poznań, 124–132.
Michalik, T. (2011). Piękny obóz. Stutthof – myślenie w kategoriach estetyki, w: M. Wosińska, Ł. Banaszek (red.) Sztutowo czy Stutthof? Oswajanie krajobrazu kulturowego. Poznań–Sztutowo.
Michalik, T. (2011). Death of the Body a Life for the Human?. Treating of a Body After the Death as the Expression of a Rite of Passage, w: I. Popa, D. Tentis, O. Crandell (red.), Buletinul Cercurilor Stintifice Studentesti, Special Issue, Alba Iulia, 63–71.
Michalik, T. (2010). Przeszłość w tle umysłu. Dolnopaleolityczne narzędzia krzemienne w perspektywie archeologii kognitywnej – zagadnienie kreatywności, w: M. Golka, K. Paluszkiewicz (red.), Poznańskie Forum Kognitywistyczne. Teksty pokonferencyjne nr 5. Poznań, 137–144.
Michalik, T. (2010) Powab i moc wyjaśniająca archeologii kognitywnej, w: L. Gardela, Ł. Ciesielski (red.), Na marginesie. W kręgu tematów pomijanych. Poznań: KNSA, 217–236.
Inne
Autor reportażu „Sprzątając Zagładę”, który ukazał się w książce „Sztutowo/Stutthof. Gdzieś pomiędzy plażą a obozem„)
Czynny udział
2023, The Visual Science of Art Conference, Nikozja
Referat: „Between mental and material heritage. Eye-tracking study on perception of medieval Nubian paintings from Old Dongola archaeological site”
2023, 29th European Association of Archaeologists Annual Meeting, Belfast
Referat: „From Archaeological Site to Classroom: Eye-tracking as a tool to learn how to analyse archaeological remains and understand expert thinking”
2023, 10th Mind-Brain-Body Symposium, Berlin
Referat: „How culture shapes the mind? Eye tracking study on perception of medieval Nubian paintings by Sudanese and Western people” (poster)
2023, The Ocean Below: Human Experiences and Material Culture of Freediving across Time and Space, Warszawa
Referat: „Vision[s] of the past. Short introduction to eye-tracking as a tool for research on perception of underwater heritage”
2023, Power, Space and Culture, Archeo-Oriental Studies EIRU webinar, Warsaw
Referat: „Between cultural differences and cognitive universals. Preliminary results of the eye-tracking research on understanding visual representations of power – Old Dongola case study”
2022, 15th International Conference for Nubian Studies, Warszawa
Referat (z R. Ryndziewiczem): „Looking at medieval Soba. The use of the eye-tracking method in understanding the strategies of searching for archaeological objects on archaeological magnetic data”
2022, 15th International Conference for Nubian Studies, Warszawa
Referat (z R. Ryndziewiczem): „Geophysical research and its archaeological feedback. Interpreting large-scale datasets from Soba, capital of the medieval kingdom of Alwa”
2018, Konferencja „The Future of Auschwitz and the Holocaust Education in Authentic Memorial Sites”
Referat: „niePEŁNOsPRAWNI w muzeum. Od wyzwań poznawczych i etycznych do nadziei na nową wizję historii”
2016, Konferencja „Muzeum i zmiana. Czasy muzeów narracyjnych”
Referat (z dr Iloną Iłowiecką-Tańską): „Kapitał naukowy a styl zwiedzania: inspirujące dane z badań polskich uczniów”
2016, Konferencja „Pokazać – przekazać”
Udział w panelu dyskusyjnym: Trendy i mody w pedagogice
2016, Konferencja „7 Forum Rozwoju Mazowsza”
Udział w panelu dyskusyjnym: Innowacje w edukacji
2015, Konferencja „On the Fringe: the Unfree, the Unclean and the Unwanted”
Referat (z K. Kajdą): “On the margins of the society in the past and nowadays. People with intellectual disabilities and their perception of the past”
2014, Konferencja „Archeologicky vyzkum krajiny a aplikace ICT”
Referat: „Poeci przeszłości. O metaforyczności danych archeologicznych”
2013, Konferencja „AARG Annual Meetings”
Referat: “Between the eye and the mind. Perception of the aerial photographs by archaeologists and non-experts – eye-tracking study report”
2013, Konferencja „Theoretical Archaeology Group”
Poster: “Visual mind. Perception and knowledge creation in archaeology – Eye tracking study report”
2013, Konferencja „Kultura wartości i kultura użycia – Kicz we współczesnej kulturze”
Referat (z M. Gruszecką): „Przyjemne miejsca trudnej pamięci. O kiczu martyrologicznym na przykładzie skansenu w Szymbarku”
2012, Konferencja „Young Linguist’s Meeting in Poznań”
Referat (z M. Gruszecką): “Contextualizing and re-contextualizing discourse on the Polish-Ukrainian conflict portrayed by Paweł Smoleński”
2011, Konferencja „7. Poznańskie Forum Kognitywistyczne”
Referat: „Na krawędzi znaczeń. KL Stutthof – las, obóz koncentracyjny czy muzeum? Refleksja kognitywistyczna”
2011, Konferencja „Badania naukowe i edukacyjne w muzeach martyrologicznych na przykładzie projektu Sztutowo czy Stutthof? Oswajanie krajobrazu kulturowego”
Referat: „Piękny obóz. Stutthof – myślenie w kategoriach estetyki”
2010, Konferencja „Sztutowo czy Stutthof? Oswajanie krajobrazu kulturowego”
Referat: „Piękny obóz. Stutthof – myślenie w kategoriach estetyki”
2010, Konferencja „Biografie żywiołów. Kulturowy wymiar świata”
Referat (wraz z Joanną Bleją): „Dar-mowy nie za darmo? Co się dzieje kiedy archeolog i kognitywista zabierają się za początki mowy?”
2010, Konferencja „6. Poznańskie Forum Kognitywistyczne”
Referat: „Przeszłość w tle umysłu. Dolnopaleolityczne narzędzia krzemienne w perspektywie archeologii kognitywnej – zagadnienie kreatywności”
2009, Konferencja „Na marginesie… W kręgu tematów pomijanych”
Referat: „Powab i moc wyjaśniająca archeologii kognitywnej”
2009, Konferencja „Spirituality in Pre-and Protohistory”
Referat: “Death of the body a life for the human? Treating of a body after the death as the expression of the rite of passage”
2008, Konferencja „Krajobrazy kulturowe Sudanu”
Referat: „Pocztówki z Sudanu. Problem percepcji i prezentacji przeszłości”
Organizacja
2008 X Międzynarodowa Interdyscyplinarna Sesja Studentów Archeologii Współczesna Przeszłość
2007 IX Międzynarodowa Interdyscyplinarna Sesja Studentów Archeologii Oblicza Śmierci. Perspektyw badawcze
2012 Wykład popularyzatorski w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu pt. Wykopać Umysł – o badaniach nad mentalnością ludzi z przeszłości
2006–2008 Współorganizacja IX, X i XI Dni Nauki i Sztuki na Wydziale Historycznym UAM
2006–2010 Współpraca z fundacją Przeszłość dla Przyszłości, w ramach warsztatów archeologicznych prowadzonych podczas festiwali kultury dawnej
Członek Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego