Mar Elias Btina

Mar Elias Btina

• Nazwa projektu:

  Średniowieczne malowidła ścienne w kościele Mar Elias Btina w Libanie – konserwacja i archeologia

• Typ stanowiska:

  Kościół

  Lokalizacja:

  Liban, Bejrut

  Datowanie:

  XIII wiek

Najciekawsze odkrycia:

– malowidła ścienne w prezbiterium kościoła wstępnie datowane na XIII wiek; przedstawienia proroka Eliasza są pierwszymi znanymi do tej pory z terenów Libanu

Historia badań:

Badane przez misję CAŚ UW w latach:

2010–2011, 2013

Typ badań:

Konserwacja i restauracja malowideł ściennych

Kierownicy badań:

Krzysztof Chmielewski (Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie)
Tomasz Waliszewski (Instytut Archeologii, Uniwersytet Warszawski)

Instytucje współpracujące:

– Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
– Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego
– Generalna Dyrekcja Starożytności Libanu

Informacje dodatkowe:

Grant Dumbarton Oaks Research Library and Collection, Trustees for Harvard University, na lata 2011–2012, zatytułowany Forgotten Heritage II. Study and Documentation of the Church of Mar Elias Btina in Beirut (Lebanon) and its Wall Paintings; kierownik grantu Tomasz Waliszewski.

Opis stanowiska i badań:

Kościół poświęcony prorokowi Eliaszowi dzisiaj jest częścią budynków szkoły, która mieści się w murach wzniesionego w drugiej połowie XIX wieku klasztoru. Jednak niewielkie prezbiterium obecnego kościoła jest o wiele starsze i wykute bezpośrednio w skale. Na jednej ze ścian, w miejscu gdzie odpadł fragment zewnętrznej farby, pokazał się zarys ukrytej pod spodem kompozycji. W 2010 roku konserwatorzy odsłonili bardzo poważnie zniszczone, ale cenne pod względem historycznym oraz ikonograficznym średniowieczne malowidła. Na ścianie północnej znajdują się dwie sceny: prorok Eliasz siedzący przed grotą oraz Eliasz unoszony do nieba w rydwanie. Identyfikację potwierdza dobrze zachowana grecka inskrypcja. Na przeciwległej ścianie widać również zniszczone malowidło z fragmentami stojących postaci w nimbach.

Odkryte malowidła, wstępnie datowane na XIII wiek, są pierwszymi potwierdzonymi inskrypcją przedstawieniami proroka Eliasza w Libanie. Świadczą również o długiej tradycji kultu w tym miejscu, którego pamięć przetrwała w wezwaniu kościoła.

Galeria: