Projekt: Praktyka pieczętowania amfor a zmiany społeczno-ekonomiczne w Egipcie późnoantycznym i średniowiecznym

Praktyka pieczętowania amfor a zmiany społeczno-ekonomiczne w Egipcie późnoantycznym i średniowiecznym. Analiza stemplowanych zatyczek od naczyń z klasztoru w Naqlun w Oazie Fajum (VI–XI w. n.e.)

Słowa kluczowe: zatyczki od naczyń, amfory, czopy, pieczęcie, stemple, inskrypcje, klasztor w Naqlun (Egipt), późny antyk, średniowiecze, przedstawienia figuralne, dystrybucja towarów

Zatyczki amfor, starożytne odpowiedniki kapsli od butelek, są powszechnymi znaleziskami na stanowiskach archeologicznych w Egipcie. Były to jednorazowe zamknięcia zazwyczaj wykonane z błota lub gipsu, formowane na wylewach napełnionych naczyń. Często zamykano nimi duże pojemniki używane do transportu towarów takich jak wino. Przed wyschnięciem ich miękkie powierzchnie bywały znakowane pieczęciami zanurzonymi w farbie, zostawiając odciski zawierające informacje istotne dla dystrybutora i odbiorcy.

Projekt bada praktyki pieczętowania amfor w Egipcie późnoantycznym i wczesnoislamskim, bazując na niepublikowanym zespole zabytków z klasztoru w Naqlun. Analizuje zmiany tych praktyk w czasie na tle przemian społeczno-gospodarczych, szczególnie po podboju arabskim w 641 r. Zatyczki amfor to rzadko badana kategoria źródeł. Projekt zakłada ich analizę w ujęciu interdyscyplinarnym, z zastosowaniem metod archeologicznych, historycznych i sygillograficznych, w tym analizy ikonograficznej i studiów porównawczych. Celem projektu jest również wypracowanie metodologii, która mogłaby posłużyć do analiz tego typu znalezisk także poza Egiptem. Opracowanie zespołu z Naqlun—ok. 130 zatyczek z IX–XI w.—wniesie nowe spojrzenie na gospodarkę klasztorną oraz praktyki administracyjne w tym okresie. Brak podobnie datowanych zespołów o pewnej proweniencji czyni wyniki projektu istotnymi dla badań nad późną starożytnością i wczesnym islamem.

Polecane linki