W dniach 23-29 czerwca 2024 r. w Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego odbyły się warsztaty i konsultacje indywidualne w ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”, które koordynowała dr Urszula Wicenciak-Núñez z CAŚ UW. Zaproszonym ekspertem była dr Maria Roumpou z Foundation for Research and Technology – Hellas (FORTH) na Krecie.
Wydarzenie to skupiło się na analizie molekularnej pozostałości organicznych (ang. Organic Residue Analysis – ORA) w naczyniach ceramicznych i kamiennych z różnych okresów historycznych i regionów geograficznych wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, Bliskiego Wschodu oraz krajów basenu Morza Czarnego. Wizyta miała na celu rozwój badań na UW nad pozostałościami organicznymi poprzez zrozumienie funkcji naczyń ceramicznych i kamiennych w różnych kontekstach archeologicznych oraz pogłębienie wiedzy na temat technik i metod analitycznych stosowanych w analizie pozostałości organicznych.
Program wizyty eksperta obejmował kilka wydarzeń. W dniu 25 czerwca dr Maria Roumpou wygłosiła wykład otwarty pt. „Organic residues analysis in archaeology and the awakening of the senses: inferences from molecular analysis in archaeological material about peoples’ habits, relishes and perceptions”, który zgromadził liczne grono uczestników, w tym studentów, pracowników naukowych oraz osoby zainteresowane analizą pozostałości organicznych. Kolejnego dnia, odbył się warsztat pt. „Nowoczesne techniki analiz pozostałości organicznych”, podczas którego uczestnicy zapoznali się z koncepcjami i metodami badawczymi, technikami pobierania i przechowywania próbek, metodami analitycznymi oraz wyzwaniami i ograniczeniami w analizie ORA. Warsztat zakończył się dyskusją na temat przyszłych badań i potencjalnych projektów badawczych. W dniu 27 czerwca odbyły się indywidualne konsultacje, które były kluczowym elementem wizyty, umożliwiając spersonalizowane wsparcie eksperckie dla członków zespołu badawczego z CAŚ oraz Wydziału Archeologii i Wydziału Historii UW. Członkowie zespołu mogli omówić swoje projekty badawcze i uzyskać szczegółowe porady, co przyczyni się do optymalizacji metodologii badawczej i zwiększy dokładności wyników badań. Dodatkowo, konsultacje te wspierały planowanie współpracy i grantów, identyfikację potencjalnych projektów badawczych oraz strategii aplikacyjnych w celu pozyskania środków na badania.
Wizyta dr Marii Roumpou przyniosła wymierne rezultaty. Uczestnicy warsztatów zdobyli wiedzę na temat zaawansowanych technik analiz pozostałości organicznych i wzbogacili swe kompetencje badawcze UW. Omówiono także potencjalne projekty badawcze i granty, w tym projekt dotyczący badań nad pojemnikami na substancje zapachowe z wykopalisk w Paphos na Cyprze, roboczo zatytułowany „From Clay to Fragrance: Archaeological and Chemical Studies of Perfume Containers from Paphos”
Kierownikiem zespołu była dr Urszula Wicenciak-Núñez, a jego członkami: Ewa Czyżewska-Zalewska, dr Mateusz Iskra, dr Paulina Komar, dr Łukasz Rutkowski oraz dr hab. Anna Smogorzewska.