Nowe malowidła ze Starej Dongoli w Top 10 archeologicznych odkryć 2023 r.

Prestiżowy magazyn „Archaeology” opublikował listę najdonioślejszych odkryć 2023 r. Są na niej malowidła ze Starej Dongoli (Sudan), które odkopała ekspedycja Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW pod kierunkiem dr. hab. prof. UW Artura Obłuskiego.

Stara Dongola (staronubijska Tungul) to stolica Makurii, jednego z najznamienitszych państw afrykańskiego średniowiecza. O nowoodkrytych, wspaniale zachowanych, unikatowych malowidłach pisały wiosną media w Polsce i za granicą (link do informacji o odkryciu). Odkrycia dokonano podczas badań prowadzonych w ramach grantu Europejskiej Rady ds. Badań ERC Starting Grant: „UMMA – Urban Metamorphosis of the community of a Medieval African capital city”.

Malowidła przedstawiające Matkę Boską, Boga Prawiecznego, Archanioła Michała, Chrystusa i makuryckiego króla Dawida całującego dłoń Chrystusa wywołały też duże zainteresowanie w środowisku naukowym, zarówno ze względu na nieznane dotychczas w sztuce chrześcijańskiej przedstawienia ikonograficzne np. Marii, czy tez bezpośredniego kontaktu między śmiertelnikiem a istotą nadprzyrodzoną.

Właśnie takie odkrycia – istotne dla nauki, a zarazem ciekawe dla szerokiego grona odbiorców, są wybierane przez redaktorów „Archaeology” do publikowanego co roku w numerze grudniowym zestawienia „Top 10”. Magazyn „Archaeology” to topowy magazyn w tej dziedzinie, wydawany przez Archaeological Institute of America. Ukazuje się od ponad 70 lat, obecnie w formie papierowej, jak i w internecie, dzięki czemu publikowane tam artykuły docierają do osób zainteresowanych archeologią i dziedzictwem kulturowym na całym świecie.

Polscy uczeni są pionierami badań nad średniowiecznymi królestwami nubijskimi w Sudanie; ekspedycja CAŚ UW pracuje w Starej Dongoli od 1964 roku. Wyróżnienie dla najnowszego odkrycia na tym stanowisku cieszy tym bardziej, że przypomina o bogatym dziedzictwie kulturowym Sudanu od połowy kwietnia rozdartego wojną domową.

    • Sytuacja wielu archeologów i współpracowników polskich ekspedycji archeologicznych w Sudanie z dnia na dzień staje się co raz trudniejsza.

      Aby ich wspomóc, za pośrednictwem Fundacji im. Kazimierza Michałowskiego została zorganizowana akcja charytatywna mająca na celu udzielenie wsparcia archeologom na obszarach objętych konfliktem. Środki te będą przekazane osobom z Narodowej Korporacji dla Zabytków i Muzeów (NCAM), które będą mogły najlepiej rozdysponować je wśród osób potrzebujących.

      Dla zainteresowanych przekazaniem darowizny zamieszczamy dane do przelewu:

    • Fundacja im. Kazimierza Michałowskiego
      ul. Prosta 69
      00-838 Warszawa

      Numery kont:
      PLN: PL10160014620006491656451001
      EUR: PL24160014620006491656451040
      USD: PL94160014620006491656451041
      Bank: BNP Paribas Bank Polska S.A., ul. Kasprzaka 2, 01-211 Warszawa

      SWIFT/BIC: PPABPLPKXXX
      W tytule przelewu należy wpisać: Wsparcie archeologów na obszarach zagrożonych konfliktem