Deir el-Bahari: Asasif Północny

Asasif Północny

Nazwa projektu:

Polska Ekspedycja Archeologiczna do Północnego Asasifu. Projekt Asasif
Polish Archaeological Expedition to North Asasif. The Asasif Project
البعثة البولندية الأثرية بشمال العساسيف

Logo projektu:

Strona projektu:

www.templeofhatshepsut.uw.edu.pl

Facebook:

Projekt Asasif

You Tube:

Asasif Project
Typ stanowiska:

Nekropola

Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO:

Na liście znajdują się starożytne Teby wraz z nekropolą

Lokalizacja:

Egipt
Teby Zachodnie
Nekropola tebańska

Datowanie:

– Średnie Państwo
– ponowne wykorzystywanie grobowców od Nowego Państwa do okresu późnorzymskiego
– datowanie bezwzględne: 2055–1773 p.n.e.

Najciekawsze odkrycia:

– ruiny kapliczki w dolnej partii dziedzińca zespołu grobowego Horhotepa (TT 314), w której zasypisku odkryto wyposażenie związane z jej funkcjonowaniem
– fragmenty wapiennego dekorowanego sarkofagu Chetiego (grobowiec TT 311)
– fragmenty trumny Chetiego z zachowanymi fragmentami Tekstów Sarkofagów (grobowiec TT 311)
– tace gliniane z czasów Średniego Państwa – bogaty zespół tac odkryty niemalże we wszystkich z badanych grobowców, prezentujący różnorodność form i kształtów
– narzędzia kamieniarskie z czasów Średniego Państwa: głównie wapienne młotki
– depozyty fundacyjne z czasów XI dynastii, wśród nich miniaturowe miedziane dłuto oraz trawertynowe naczynie (grobowiec MMA 509)
– bogato dekorowane kartonaże z czasów XXII dynastii, ukazujące głównie bóstwa zaświatowe oraz zmarłych
– depozyt stożków glinianych z czasów Średniego Państwa.

Historia badań:

Badane przez misję CAŚ UW w latach:

2013–

Typ badań:

badania powierzchniowe, konserwacja, dokumentacja

Kierownicy badań:

Patryk Chudzik (2013–2019)
Anastasiia Stupko-Lubczyńska (2020– )

Instytucje współpracujące:

– Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego
– Uniwersytet Wrocławski (2013–2016)
– Supreme Council of Antiquities (SCA)

Informacje dodatkowe:

Wcześniejsze badania Supreme Council of Antiquities (SCA) w 1883 roku pod kierunkiem Gastona Maspero. Następnie w latach 1922–1925 i 1925–1927, prowadzone były prace przez Herberta E. Winlocka (badania Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku oraz Supreme Council of Antiquities). W latach 2010–2012 badania prowadziła Chloe Ragazzoli z ramienia Institut français d’archéologie orientale. Początkowo badania były realizowane w ramach koncesji Polsko-Egipskiej Misji Archeologiczno-Konserwatorskiej Świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari

Opis stanowiska i badań:

Celem prac jest dokumentacja zespołów grobowych z okresu Średniego Państwa oraz problem ich ponownego wykorzystywania w czasach późniejszych, z uwzględnieniem zmian architektonicznych (Fig. 1, 3, 5, 8, 10) . Pierwszy etap badań zakłada głównie dokumentację architektoniczną oraz zebranie i zabezpieczenie materiałów ruchomych odkrywanych w obrębie dziedzińców. Od pierwszego sezonu prowadzone są studia nad poszczególnymi grupami materiałów. W sezonie 2014/2015 rozpoczęto prace konserwatorskie w komorze grobowej Chetiego (TT 311) (Fig. 7, 9), a także rekonstrukcję dekorowanych ścian korytarza wejściowego oraz wapiennego sarkofagu.

Obszarem badań jest nekropola Asasif-Północny (Teby Zachodnie) (Fig. 2), położona w sąsiedztwie świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari. Na terenie tym w okresie Średniego Państwa (2055–1773 p.n.e.) powstały obszerne założenia grobowe, w których pochowani zostali najważniejsi egipscy dostojnicy (ministrowie) czasów XI i XII dynastii. Badania obejmują zarówno wnętrza grobowców – korytarze i pomieszczenia sięgające niekiedy 30 metrów w głąb góry – oraz dziedzińce położone na skalnych stokach. W ramach badań prowadzone są prace wykopaliskowe, architektoniczne, dokumentacyjne, konserwatorskie, a także studia nad poszczególnymi grupami zabytków (Fig. 4, 6, 11–18).

Inne materiały na temat misji:

Informacje o badaniach:

Sezon po sezonie – „Newsletter PCMA”:

Sezon 2019
Sezon 2018
Sezon 2017
Sezon 2016
Sezon 2015
Sezon 2014
Sezon 2013

Konferencja „Polacy nad Nilem”:

Wybrane materiały prasowe:

2016-01 Projekt Asasif – na ratunek grobowcom (Archeowieści)
2015-08 Projekt Asasif: Zobacz wnętrze grobowca Meru (Radio Wrocław)
2014-06 Wrocławianie odkryli starożytną kaplicę w Egipcie. Inni nie zauważyli jej przez setki lat (naszemiasto.pl Wrocław)
2014-06 Dary dla Horhotepa (Archeowieści)

Wydarzenia związane z projektem:

2023-02 Otwarcie pomieszczeń w świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari oraz grobowca Meru na nekropoli północnego Asasifu
2021-02 Wykład w Stacji w Kairze: Najnowsze odkrycia w Asasifie
2016-10 wystawa „Tajemnice egipskich grobowców” (Wrocław)

Wykłady:

18 grudnia 2016, Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu
Wykład: Tajemnice egipskich grobowców; wykład towarzyszący wystawie Tajemnice egipskich grobowców

13 stycznia 2016, Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Wykład: Tajemnice egipskich grobowców

27 maja 2014, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu
Wykład: Najnowsze odkrycia polskich archeologów na nekropoli Asasif w Egipcie

17 maja 2014, Oratorium Marianum UWr
Wykład: Najnowsze odkrycia polskich archeologów w Egipcie

Bibliografia projektu:

Stupko-Lubczynska A., (2024). „Light will win over darkness”: Pyramid Texts spells 220-222 in the burial chamber of Meru (TT 240), in: J. Baines, H. Jaritz, M. Tarasenko (eds.), „Nobody can struggle alone”. An Egyptological volume on behalf of Ukraine. Berlin

Karwowska, P. (2023). In the presence of my king forever: Royal images in the tombs of noblemen of the Middle Kingdom and beyond. PAM, 32(2, Regular Issue), 147-169.

Chudzik, P., & Iwaszczuk, U. (2022). “A Crocodile Spirit, Crocodile-Faced”: Discovery of Crocodile Remains in the Early Middle Kingdom Tombs of the North Asasif Necropolis in Western Thebes (Egypt), Journal of African Archaeology. doi: https://doi.org/10.1163/21915784-bja10016

Stupko-Lubczyńska, A. (2021). What an artist saw: Tracing the local iconographic tradition for the Temple of Hatshepsut at Deir el-Bahari. Polish Archaeology in the Mediterranean, 30(1), 187–214.

Chudzik, P. (2020). Middle Kingdom tombs from the North Asasif cemetery: field seasons 2018/2019 and 2020, Polish Archaeology in the Mediterranean 29/2, 167–192.

Campbell, R. (2020). The human remains from tomb MMA 514 in North Asasif, Polish Archaeology in the Mediterranean 29/2, 193–206.

Stupko-Lubczynska, A. (2020). Decorated burial chamber of Meru (TT 240 in Asasif): some remarks on the layout, Polish Archaeology in the Mediterranean 29/2, 207–220.

Campbell, R. A. (2019). Human remains from the Tomb of Khety (MMA 508/TT 311) in North Asasif, Polish Archaeology in the Mediterranean 28/2, 157–173. DOI: 10.31338/uw.2083-537X.pam28.2.10

Chudzik P. (2018). Middle Kingdom tombs of Asasif: archaeological fieldwork in 2017, Polish Archaeology in the Mediterranean, 27(1), 183–194.

Campbell, R. A. (2018). Human Remains from Tomb MMA 514 in North Asasif: Preliminary Assessment, Polish Archaeology in the Mediterranean 27(1), 195–202.

Chudzik, P. (2017). Middle Kingdom Tombs of Asasif – work conducted in 2015/2016 season. Polish Archaeology in the Mediterranean, 26(1), 185–198.

Chudzik, P. & Caban, M. (2017). Observations on the Architecture of the Tomb of Horhotep in Western Thebes, Études et Travaux, 30, 331–339.

Chudzik, P. (2016). Middle Kingdom tombs in Asasif: archaeological activities in 2015. Polish Archaeology in the Mediterranean, 25, 289–301.

Chudzik, P. (2016). Tajemnice egipskich grobowców/ Secrets of Egyptian tombs, Wrocław.

Chudzik, P. (2016). A unique royal mortuary temple and exceptional private complexes. The architecture of the Nebhepetre Mentuhotep II monument reflected in the funerary structures of high officials at Thebes. In M. Ullmann (Ed.), 10. Ägyptologische Tempeltagung: Ägyptische Tempel zwischen Normierung und Individualität. München, 29.31. August 2014, Wiesbaden: 71–80.

Chudzik, P. (2015). The Tombs of Asasif: Archaeological exploration in the 2013/2014 season, Polish Archaeology in the Mediterranean, 24(1), 239–246.

Wybrana literatura dotycząca wcześniejszych badań:

Winlock, H.E. (1942). Excavations at Deir el Bahri, 1911–1931. New York: The Macmillan Company, 68–83, 122–131.

Capart, J. (Ed.) (1936). Travels in Egypt (December 1880 to May 1881). Letters of Charles Edwin Wilbour, Brooklyn.

Winlock, H.E. (1928). The Egyptian Expedition 1925–1927: The Museum’s excavations at Thebes. Bulletin of the Metropolitan Museum Art, 23(2), 11–18.

Winlock, H.E. (1923). The Museum’s excavations at Thebes. In the Egyptian Expedition, 1922–1923. Bulletin of the Metropolitan Museum of Art, 24(2), 11–22.

Winlock, H.E. (1922). Excavations at Thebes. In the Egyptian Expedition, 1921–1922. Bulletin of the Metropolitan Museum of Art, 17(2), 32–49.

Maspero, G. (1906). Guide to the Cairo Museum, Cairo.

Maspero, G. (1889) Trois années de fouilles dans les tombeaux de Thèbes et de Memphis, MIFAO, I, Paris, 133–242.