Dolina Eszmuna
Dolina Auali
Wadi Bisri
-
Nazwa projektu:
The Eshmoun Valley (Wadi Bisri) Project
-
Typ stanowiska:
w wyniku badań powierzchniowych odkryto stanowiska różnych typów: warsztaty krzemieniarskie, wioski, nekropole
Lokalizacja:
Liban
Dolina Auali/Eszmuna
Okolice współczesnego miasta Saida (starożytnego Sydonu),Datowanie:
– okres neolitu, VII tysiąclecie p.n.e. (zabytki krzemienne)
– okres hellenistyczny (ceramika)
– okres rzymski i późnoantyczny, III–VII wiek n.e. (osady i nekropole)
– okres nowożytny (tradycyjna zabudowa mieszkalna datowana aż do początku XX wieku n.e.)
Najciekawsze odkrycia:
– neolityczne pracownie krzemieniarskie
– wykute w skale grobowce z okresu rzymskiego
Historia badań:
Badane przez misję CAŚ UW w latach:
2004–2008
Typ badań:
Badania powierzchniowe
Kierownicy badań:
Michał Neska
Krzysztof Jakubiak
Instytucje współpracujące:
– Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego
– Direction Générale des Antiquités
Opis stanowiska i badań:
Prace misji CAŚ UW miały charakter badań powierzchniowych nad mikroregionem stanowiącym naturalne zaplecze gospodarcze jednego z najważniejszych miast Fenicji, Sydonu. Dolina Auali jest typową dla Libanu doliną górską, z rzeką, u której ujścia znajdowała się jedna z najważniejszych świątyń poświęconych kultowi Eszmuna. który był utożsamiany z greckim Asklepiosem i rzymskim Eskulapem. Badany obszar obejmował teren długi na około 20 km i szeroki, w zależności od ukształtowania terenu, na kilkaset metrów do kilku kilometrów.
W trakcie prac natrafiono na ślady licznych pozostałości po osadnictwie wiejskim potwierdzające, że teren ten był intensywnie wykorzystywany w starożytności. Wydaje się, że apogeum tego procesu trwało od IV wieku n.e. po schyłek starożytności. Obok śladów osadniczych najważniejszymi pozostałościami świadczącymi o wykorzystaniu doliny są nekropole, odnajdywane przy większości osad. Charakterystyczne jest to, że wszystkie zarejestrowane grobowce były wykute w skale i miałe liczne nisze przeznaczone na sarkofagi. Grobowce także są datowane na okres rzymski i późnorzymski (I–IV wiek n.e.).
Rezultaty badań:
Sezon po sezonie – „Newsletter PCMA”:
Biuletyn „Archeowieści PCMA”, 7, (2008): Rekonesans archeologiczny na terenie starożytnej Fenicji
Wydarzenia związane z projektem:
Jakubiak, K. (2011). Eshmoun Valley preliminary report after the third season of the Polish–Lebanese survey, Polish Archaeology in the Mediterranean, 20, 295–301.
Jakubiak, K., Neska, M. (2007). Eshmoun Valley: Preliminary Report on the Second Season of the Survey, 2005. Polish Archaeology in the Mediterranean, 17, 431–436.
Jakubiak, K., Neska, M. (2004), Eshmoun Valley. The Eshmoun Valley Survey, 2004. Interim report, Polish Archaeology in the Mediterranean, 16, 441–446.